Татарстан Республикасы Матбугат көнендә Фәрит Мөхәммәтшин журналистлар белән очрашты

2021 елның 19 мае, чәршәмбе, 12:29

Бүген Дәүләт Советы Рәисе Фәрит Мөхәммәтшин республика, шәһәр һәм район массакүләм мәгълүмат чаралары җитәкчеләре, федераль басмалар журналистлары, масс-медиа хезмәткәрләре белән очрашты. Очрашу Татарстан Республикасы Матбугат көненә багышланды. Парламент җитәкчесе республиканың медиа-җәмәгатьчелеген һөнәри бәйрәмнәре белән котлады һәм барысына да бердәм эшләре өчен рәхмәт белдерде.

«Республикада массакүләм мәгълүмат чаралары, федераль, республика һәм муниципаль, иҗади берлекләр белән системалы эш алып барыла, бу безнең казанышларыбызның берсе», - дип басым ясады Фәрит Мөхәммәтшин, очрашуны ачып.

Парламент җитәкчесе билгеләп үткәнчә, медиа өлкәсе бүген үзгәрешләргә аеруча дучар. "Дөнья мәгълүмати актив һәм динамикалы була бара. Моннан тыш, коронавирус пандемиясе республиканың һәм тулаем илнең медиа киңлеген үзгәртте, - дип саный Дәүләт Советы Рәисе, - барыннан да элек, медиатехнологияләр алмашынды, хәзер читтән торып эшләүгә зур басым ясала". Фәрит Мөхәммәтшин әйтүенчә, мәгълүматтан файдалану һәм күп каналлы булу шартларында укучы һәм тамашачы өчен көндәшлек арта, һәм бүген төрле мәгълүмат мәйданчыкларында булу гына түгел, максатчан аудитория ихтыяҗларына җавап бирә торган сыйфатлы контент формалаштыру да мөһим.

Республика парламенты башлыгы социаль медиаларга аерым тукталды, аның сүзләренә караганда, "алар медиакуллануның яңа алымнарына иң әзерлекле булып чыкты". "Социаль челтәрләрдә иң популяр аккаунтлар бүген кадрлар белән тәэмин ителгән, техник яктан яхшы җиһазланган профессиональ редакцияләргә әверелә", - диде ул. Яңа форматка традицион массакүләм мәгълүмат чаралары да күчә. Мәсәлән, «Татмедиа» басмалары редакцияләре бүген социаль челтәрләрдә, мессенджерларда һәм видеохостингларда барлык популяр мәйданчыкларда да тәкъдим ителгән. "Шуңа да карамастан, яңа форматларның көчле үсешенә карамастан, аналитик журналистиканың һәрвакыт үз укучысы булыр дип уйлыйм", - дип басым ясады Фәрит Мөхәммәтшин.

Татарстан бүген массакүләм мәгълүмат чаралары саны буенча Россиянең алдынгы төбәкләренең берсе булып кала. Республикада 786 массакүләм мәгълүмат чарасы теркәлгән. "Республика массакүләм-медиа - даими хәрәкәттә, яңа идеяләр һәм материал бирүнең стандарт булмаган формаларын эзләүдә, - дип ассызыклады Фәрит Мөхәммәтшин, - аудитория белән хезмәттәшлек стиле үзгәрә, яңа медиаларда мәйданчыклар үсә. Интерактив форматларны үзләштерү, контент өстендә гадәти булмаган эш ракурсларын эзләү, "цифрда" күп каналлы алга китү Татарстан басмаларына үзләренең даими укучыларын "тотып калырга" һәм яңаларын җәлеп итәргә мөмкинлек бирә. Бу казанышлар - сезнең профессионализм нәтиҗәсе".

Узган ел Татарстанда яңа медиапроектлар барлыкка килде. Аерым алганда, республиканың көньяк-көнчыгышында яшәүчеләр хәзер Әлмәт, Бөгелмә, Азнакай һәм Баулыны бердәм мәгълүмат киңлегенә берләштергән «ЮВТ» телевизион проектын эшләтеп җибәрү ярдәмендә җирле яңалыкларны оператив белә алалар. "Эфир" телеканалы федераль конкурс нәтиҗәләре буенча, 22 нче кабель телевидениесендә урнашып, һәркем өчен мөмкин булган мәҗбүри телеканаллар санына керде. Татарстанлыларның «Миллиард.Татар», «Татмедиа Джуниор» проектлары, «Татарстан авазы», «Тәртип», «Китап» татар телле радиолары популярлык яулады.

Татарстан - Россиянең милли массакүләм мәгълүмат чаралары традицияләре сакланган аз санлы төбәкләренең берсе. Теле- һәм радиотапшырулар ике дәүләт телендә алып барыла, Татнетның сегменты киңәя, рус, татар, чуаш, удмурт телләрендә басмалар чыгарыла. "Ата-ана телендә мәгълүмат алу мөмкинлеге туган телләр һәм халыклар бердәмлеге елында, Бөтенроссия халык санын алуны уздыру елында үзенчәлекле мәгънәгә ия", - дип басым ясады Фәрит Мөхәммәтшин.

Бүгенге очрашуда журналистлар газета-журналларны сату мәсьәләсен күтәрделәр. Бүгенге көндә Татарстанда вакытлы матбугат продукциясен сатуның бердәнбер мөһим механизмы булып аңа язылу кала. Икенче механизм - ваклап сату - республикада тирән кризис кичерә. Ваклап сатуның яңа форматларын үзләштерүгә карамастан (азык-төлек һәм азык-төлек булмаган кибетләрдә, медицина учреждениеләрендә, "Татпотребсоюз" системасы аша сәүдә челтәрләрендә), вәзгыятьне тиешле инфраструктураны, газета-журналлар сату буенча киосклар челтәрен үстерми торып,  аны тамырдан үзгәртүе катлаулы. Хәзер республикада 199 киоск эшли (шуларның 125 - Казанда). Татарстан газета-журнал киосклары белән тәэмин итү буенча Идел буе федераль округында соңгы урында тора.

Фәрит Мөхәммәтшин билгеләп үткәнчә, республика җитәкчелеге әлеге проблема турында хәбәрдар, һәм хәзерге вакытта республика Хөкүмәте тарафыннан китап һәм басма продукцияне тарату системасын үстерүгә ярдәм итүнең «юл картасы» эшләнә. "Электрон массакүләм мәгълүмат чаралары басма матбугатны алмаштыра аламы дигән бәхәс инде берничә дистә ел алып барыла, - диде ул, - медиатармак, гомуми цифрлаштыру тенденциясенә карамастан, элеккечә үк кирәкле. Моны социологик сораштырулар да раслый, алар нигезендә халыкның 1/3 дән артыгы элеккечә "кәгазьгә басылганны" актив укый.

Парламент башлыгы закон чыгаручыларның, кирәк булган очракта, махсуслаштырылган кибетләрдә газета һәм журналлар ваклап сату предприятиеләре өчен салым ярдәме мәсьәләләре белән танышырга һәм карарга әзерлеген белдерде.

Бүген Дәүләт Советы Рәисе Дәүләт Советында закон актларын хәл итүгә юнәлтелгән 4 эшче төркем төзелүен хәбәр итте. Сүз наркотик һәм психотроп матдәләр әйләнешен контрольдә тоту, хайваннар белән эш итү, гражданнар коралы әйләнеше һәм Интернетта һәм социаль челтәрләрдә деструктив мәгълүмат тарату өлкәләрендә законнарга үзгәрешләр кертү һәм анализлау буенча эшче төркемнәр турында бара.

Дәүләт Советы Рәисе журналистларга үз тәкъдимнәрен, шул исәптән деструктив контентны (экстремистик һәм террорчылык характерындагы мәгълүматны) таратуны чикләү буенча да, җибәрүләрен сорап мөрәҗәгать итте. "Безнең бурыч - челтәрдә деструктив һәм куркыныч контент булмасын өчен законнар базасын булдыру", - дип басым ясады Фәрит Мөхәммәтшин. Иң куркыныч күренешләр арасында ул алкоголь һәм вейп, наркотиклар пропагандасын, балаларны сату, гаиләгә каршы пропаганда һәм ата-аналарның ролен киметүне, садизмны пропагандалауны, депрессив-суицид контентын, җәмгыятьнең колумбайнын атады.

Дәүләт Советы депутатлары гражданлык коралы әйләнеше өлкәсендә дә законнарны анализларга, үз тәкъдимнәрен әзерләргә ниятли. "Безне корал саклау гына түгел, рөхсәт бирү процессы да борчый", - дип билгеләп үтте Фәрит Мөхәммәтшин.

Парламент башлыгы алда торган мөһим вакыйгалар арасында Бөтенроссия халык санын алуны һәм РФ Дәүләт Думасы депутатларын сайлауларны билгеләде. Хәзерге вакытта республикада алдан тавыш бирү уза, аның барышында "Бердәм Россия" партиясеннән кандидатлар билгеләнәчәк. Фәрит Мөхәммәтшин билгеләп үткәнчә, алдан тавыш бирү катнаш система буенча (электрон рәвештә һәм оффлайн - участок хисап комиссияләрендә) узачак. Электрон алдан тавыш бирү PG.ER.RU сайтында 2021 елның 24 маеннан 30 маена кадәр уздырыла. Участокларда тавыш бирү 30 майда 8:00 дән 20:00 гә кадәр узачак. Бу атна ахырына кадәр анда һәркем теркәлә һәм электрон тавыш бирүдә катнаша ала. Фәрит Мөхәммәтшин журналистларны һәм республика халкын тавыш бирүдә актив катнашырга чакырды, анда бер кандидат өчен дә, берничә кандидат өчен дә тавыш бирергә мөмкин. «Без республика мәнфәгатьләрен якларга сәләтле лаеклы депутатларны сайлап Дәүләт Думасында Татарстан вәкиллеген мөмкин кадәр күбрәк саклап калырга омтылабыз, , - диде ул.

Очрашу ахырында Фәрит Мөхәммәтшин медиа-бергәлекнең алдынгы вәкилләренә Дәүләт Советы Рәисенең Рәхмәт хатларын тапшырды.

Очрашуда Мәгариф, мәдәният, фән һәм милли мәсьәләләр комитеты рәисе Айрат Зарипов, Дәүләт Советы депутаты, Татарстан Республикасы Журналистлар берлеге рәисе Илшат Әминов, «Татмедиа» Республика матбугат һәм массакүләм коммуникацияләр агентлыгы җитәкчесе Айдар Сәлимгәрәев катнашты.

Гадәттә 19 майда, Татарстан Республикасы Матбугат көнендә, республикада Татарстан ММЧ җитәкчеләре, иң яхшы журналистлар катнашында медиафорум уза. Бүген алар өчен зур белем бирү программасы, укыту семинарлары,  кызыклы очрашулар әзерләнгән.

ТР Матбугат көне 23 нче тапкыр билгеләп үтелә. Бәйрәм үткәрү турында карар Дәүләт Советы тарафыннан 1998 елның 24 июнендә «Нур» газетаның беренче саны дөньяга чыккан көн уңаеннан кабул ителде. Бу хәл Санкт-Петербургта 1905 елда була. Газетага нигез салучы булып мөхәррир һәм нәшир булып танылган мәгърифәтче, дин әһеле һәм дәүләт эшлеклесе Гатаулла Баязитов торган. 1905 елның 19 мае, татар телендә беренче газета чыгару турында карар кабул ителгән көн, Татарстан профессиональ журналистикасы тарихында башлангыч нокта булды.

Сайттагы барлык материаллар лицензия буенча тәкъдим ителә:
Creative Commons Attribution 4.0 International