Бүген Мәскәүдә, РФ ФС Федерация Советы бинасында «Идел буе халыкларының традицион костюмы» тарихи-этнографик проекты күргәзмәсе ачылды. Күргәзмәне Россия парламентының югары палатасында уздыру инициативасы белән Дәүләт Советы Рәисе Фәрит Мөхәммәтшин чыккан иде.  Ачылу тантанасында Дәүләт Советы Рәисе урынбасары Марат Әхмәтов, Мәгариф, мәдәният, фән һәм милли мәсьәләләр комитеты рәисе урынбасары Людмила Рыбакова, Татарстан мәдәният министры Ирада Әюпова катнашты.

Идел буе халыкларының традицион киемнәре проектын һәм коллекциясен булдыру идеясе 2021 елда Туган телләр һәм халыклар бердәмлеге елында барлыкка килде. Проект Татарстан Халыклары Ассамблеясе һәм Дуслык йорты инициативасы белән Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов ярдәме белән гамәлгә ашырылды. Тарихи-этнографик проект кысаларында Идел буе федераль округы территориясендә яшәүче халыкларның – русларның, татарларның, башкортларның, чуашларның, мариларның, мордваларның, удмуртларның 29  традицион киемнәре яңартылды.

Федерация Советы Рәисе урынбасары Константин Косачев күргәзмәне ачканда, күргәзмәнең максаты – Россияне төрле халыкларның мәдәниятнең һәм сәнгатен, һәр халыкның һәм төбәкнең үзенчәлеген саклый торган күп гасырлык традицияләре булган уникаль мөмкинлекләр иле итеп күрсәтү, дип белдерде.  

"Күргәзмә проекты Россиянең этнографик һәм музей берләшмәләренең югары бәясен алды. Ул Россиянең милли мәдәниятләрне һәм традицияләрне саклый һәм үстерә торган дәүләт - цивилизация булуын раслый», – дип басым ясады Федерация Советы вице-спикеры. Федерация Советы Россиянең мәдәни мирас һәйкәлләрен һәм матди булмаган этномәдәни байлыкларын саклау мәсьәләләренә өстенлекле игътибар бирә, дип өстәде сенатор.

Федерация Советының Фән, мәгариф һәм мәдәният комитеты рәисе Лилия Гомәрова әйтүенчә, күргәзмәне үткәрү идеясе 2023 елда Дагестанда узган «Россиянең тарихи-мәдәни мирасы» IX парламент форумында барлыкка килгән.

"Әлеге проектның этномәдәни, фәнни һәм музей җәмәгатьчелеген, Идел буе федераль округы дизайнерларын, осталарын һәм һөнәрчеләрен берләштергән зур команда эше булуы аеруча кыйммәтле. Күп кенә костюм комплекслары – кием, бизәнү әйберләре, аксессуарлар музей экспонатлары, архив материаллары һәм шәхси коллекцияләр нигезендә кулдан эшләнгән», - дип билгеләп үтте Федерация Советының профильле комитеты башлыгы. Ул проектның мөһим нәтиҗәсе булып каталогны методик кулланма буларак, Идел буе халыкларының традицион киемнәрен аларның туган телләрендә тасвирлау булды, дип өстәде.

 Дәүләт Советы Рәисе урынбасары Марат Әхмәтов күргәзмәдә катнашучыларны һәм кунакларны Татарстан Республикасы җитәкчелеге исеменнән сәламләде. «Коллекцияне төзүгә дистәләгән галимнәр, культурологлар, тарихчылар, үз эшләрен җентекләп башкаручы осталар җәлеп ителде, – дип басым ясады Марат Әхмәтов, – костюмнарны яңарту, мәдәниятне һәм гореф-гадәтләрне, күпмилләтле халкыбызның рухи байлыгын саклау буенча әлеге фундаменталь хезмәт дәвам ителәчәк».

Күргәзмәне ачуда сенаторлар, В.Д.Поленов исемендәге Россия Дәүләт халык иҗаты йорты директоры Тамара Пуртова катнашты.